تاثیر فعالیت های نظامی بازیگران فرامنطقه ای حوزه خزر بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

Authors

اصغر جعفری ولدانی

دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی سید محمدحسین حسینی

دانشجوی دکترای روابط بین الملل، دانشگاه علامه طباطبایی

abstract

حوزه خزر را نمی­توان به­طور کامل ساختار مجزایی پنداشت که بازیگران آن قادر به حل و فصل قطعی اختلافات درونی خود باشند زیرا به رغم تاریخ و فرهنگ مشترک بازیگران منطقه­ای و قرابت جغرافیایی آنها با یکدیگر هنوز نتوانسته­اند، ترتیبات امنیتی کارآمدی میان خود برقرار سازند. اگرچه در این سیستم تابعه، قدرت بزرگ(روسیه) تاثیرگذاری فراوانی دارد، اما معادلات ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک دریای خزر به­گونه­ای است که بازیگران مداخله­گر امکان استقلال درونی را از آن سلب می نمایند. از سوی دیگر، برخی از بازیگران ساحلی دریای خزر نیز همکاری اقتصادی و نظامی با قدرت­های فرامنطقه­ای را گامی جهت تامین منافع و امنیت خود در سطح منطقه می پندارند. بر این اساس، مقاله حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال است که فعالیت­های نظامی  بازیگران مداخله­گر نظیر ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا و رژیم صهیونیستی در حوزه خزر چه تاثیری بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران دارد؟ فرضیه تحقیق این است که بازیگران مداخله­گر به­دلیل رسوخ­پذیری سیاسی و امنیتی برخی از بازیگران حوزه خزر به همکاری نظامی و تسلیحاتی با این بازیگران می­پردازند و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را در ابعاد فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و نظامی با چالش مواجه می­سازند. در این مقاله، روش تحقیق به­صورت توصیفی- تحلیلی است

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تاثیر فعالیت های نظامی بازیگران فرامنطقه‌ای حوزه خزر بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

حوزه خزر را نمی­توان به­طور کامل ساختار مجزایی پنداشت که بازیگران آن قادر به حل‌و‌فصل قطعی اختلافات درونی خود باشند زیرا به‌رغم تاریخ و فرهنگ مشترک بازیگران منطقه­ای و قرابت جغرافیایی آنها با یکدیگر هنوز نتوانسته­اند، ترتیبات امنیتی کارآمدی میان خود برقرار سازند. اگرچه در این سیستم تابعه، قدرت بزرگ(روسیه) تاثیرگذاری فراوانی دارد، اما معادلات ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک دریای ‌خزر به­گونه­ای است...

full text

تاثیر نظامی کردن حوزه دریای خزر بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

با توجه به اینکه روند نظامی شدن دریای خزر از چند سال پس از آنکه کشورهای اتحاد جماهیر شوروی تصمیم گرفتند ، نیروی دریایی دایر کنند، افزایش چشمگیری پیدا کرده است، کاربست نظریه موازنه قدرت با تاکید بر حفظ امنیت ملی بسیار حائز اهمیت گردیده است . نکته مورد نظر این است که تا چند سال آینده ناوگان های نظامی جدید به خصوص ناوگان قزاقستان و جمهوری آذربایجان نیز خود را در صفحه شطرنج م نطقه عرضه خواهند کرد ....

full text

تاثیر نظامی کردن حوزه دریای خزر بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

با توجه به اینکه روند نظامی شدن دریای خزر از چند سال پس از آنکه کشورهای اتحاد جماهیر شوروی تصمیم گرفتند ، نیروی دریایی دایر کنند، افزایش چشمگیری پیدا کرده است، کاربست نظریه موازنه قدرت با تاکید بر حفظ امنیت ملی بسیار حائز اهمیت گردیده است . نکته مورد نظر این است که تا چند سال آینده ناوگان های نظامی جدید به خصوص ناوگان قزاقستان و جمهوری آذربایجان نیز خود را در صفحه شطرنج م نطقه عرضه خواهند کرد ....

full text

حوزه خزر و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

تاپیش از فروپاشی اتحاد شوروی، تنها دو کشور ایران و شوروی در حاشیه دریای خزر حضور داشتند. بر اساس فصل 11 قرار داد 1921، هر دو کشور به طور مساوی حق کشتی رانی آزاد با پرچم خود در این دریا را دارا بودند. قرار داد 1940، میان ایران و شوروی نیز دریای خزر را دریای مشترک بین دو کشور می‏شناخت. در عین حال، عملاً به جز قسمت کمی از دریا که شاخص آن، خطی بود که از خلیج حسن قلی از جنوب شرق دریا به دهانه رود آست...

full text

ژئوپلیتیک انتقال انرژی در حوزه دریای خزر و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

با تحول گفتمان ژئواستراتژیک به گفتمان ژئواکونومیک در دهه‌های اخیر و ایفای نقش برتر اقتصاد در عرصه جهانی، ژئوپلیتیک انرژی،خطوط انتقال انرژیو امنیت آن از جایگاه بالایی در مناسبات بین‌المللی برخوردار گردیده‌است. این مقاله تلاش می‌کند تا به این سؤال که «موقعیت ژئواکونومیک دریای خزر و خطوط لوله انتقال انرژی آن چه تأثیراتی بر منافع و امنیت جمهوری اسلامی ایران دارد؟» پاس...

full text

ژئوپلیتیک انتقال انرژی در حوزه دریای خزر و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

با تحول گفتمان ژئواستراتژیک به گفتمان ژئواکونومیک در دهه های اخیر و ایفای نقش برتر اقتصاد در عرصه جهانی، ژئوپلیتیک انرژی،خطوط انتقال انرژیو امنیت آن از جایگاه بالایی در مناسبات بین المللی برخوردار گردیده است. این مقاله تلاش می کند تا به این سؤال که «موقعیت ژئواکونومیک دریای خزر و خطوط لوله انتقال انرژی آن چه تأثیراتی بر منافع و امنیت جمهوری اسلامی ایران دارد؟» پاسخ دهد. فرضیه مقاله این است که ج...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز

جلد ۲۳، شماره ۹۷، صفحات ۳۴-۶۹

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023